1. Vanuit de uitkering in 8 tot 16 weken opgeleid tot monteur

Sinds 2016 werken UWV, gemeenten in Zuid-Nederland, opleider Dirksen en vier intermediairs samen om uitkeringsgerechtigden zonder technische achtergrond op te leiden tot monteur. In 8 tot 16 weken krijgen deelnemers theorie- en praktijklessen, waarna ze met een diploma aan de slag gaan onder begeleiding van een ervaren monteur. Binnen twee jaar zijn meer dan 200 monteurs succesvol opgeleid en begeleid naar werk.

Met deze aanpak, waarbij iedere maand 8 nieuwe monteurs starten, wordt een concrete bijdrage geleverd aan het tekort aan technisch personeel.

2. Samenwerking zorgt voor nieuwe instroom bouwsector

Sinds 2017 werken UWV en Opstap Personeelsdiensten samen om werkzoekenden, zij-instromers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt op te leiden en te bemiddelen naar werk in de bouw en infra. In samenwerking met OnderhoudNL is een leerwerktraject opgezet waarbij 260 zij-instromers vanuit een WW-uitkering in tien weken zijn opgeleid tot schilder. Na afronding kregen zij een halfjaarcontract bij Opstap.

De samenwerking is inmiddels landelijk uitgebreid naar andere bouwberoepen. Opstap ontwikkelt samen met regionale vakopleidingen flexibele en praktijkgerichte programma’s die aansluiten bij de behoeften van kandidaten.

3. Bootcamp bijscholing tot laadpaalmonteur

De snelle ontwikkelingen binnen de energietransitie vragen om technici die voortdurend up-to-date blijven. Private opleiders spelen hierin een cruciale rol door snel in te spelen op de vraag vanuit de markt. In Gelderland hebben opleiders ROVC Technische Opleidingen en Human Talent Group een mobiliteitsroute ontwikkeld: een intensieve bootcamp.

In zeven dagen worden glasvezel- en zonnepaneelmonteurs omgeschoold tot laadpaalmonteur, inclusief de benodigde vaardigheden voor werkzaamheden in de meterkast. Daarna doen de deelnemers drie maanden praktijkervaring op en volgen ze vier aanvullende trainingsdagen. Na afronding zijn ze gecertificeerd als AC-laadpaalmonteur, klaar om bij te dragen aan de energietransitie.

4. Praktijkgericht opleiden tot procesoperator

De Winfabriek in Oss is een praktijkgerichte opleiding die mensen omschoolt tot procesoperator in de maakindustrie, een sector met veel vraag naar personeel. Dit initiatief, ontstaan uit samenwerking tussen de gemeente Oss, IBN en regionale bedrijven, biedt kansen aan zij-instromers, ouderen, jongeren en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

De partners bieden omscholing op maat met een praktijkgericht, persoonlijk leerplan, afgestemd op toekomstige werkgevers. In vier maanden worden kandidaten geselecteerd op competenties en opgeleid tot basisprocesoperator. Na de opleiding starten zij via detachering of direct bij een productiebedrijf van IBN.

5. Zij-instromers in 4 maanden opgeleid tot autoschadeherstellers

Voor autoschadebedrijven hebben UWV, mobiliteitsopleider Innovam, O&O-fonds OOC en schadeherstelketens als ABS Autoherstel, A.A.S. en Schadenet een succesvol traject opgezet om zij-instromers in vier maanden op te leiden tot schadehersteller. UWV verzorgt de werving, selectie en financiering van de opleiding. Werkgevers bieden praktijkplekken en begeleiding, terwijl Innovam gecertificeerde scholing verzorgt via een maatwerkopleiding. Deelnemers volgen 25 lesdagen in Nieuwegein en leren daarnaast op de werkvloer onder begeleiding van ervaren schadeherstellers. Na vier maanden doen deelnemers examen en behalen een erkend diploma of certificaat.

6. Samenwerking in het opleiden van elektro- en installatiemonteurs

In Groningen en Noord-Drenthe werken 24 gemeenten, UWV en vijf technische intermediairs samen aan het opleiden van elektro- en installatiemonteurs. Via het initiatief Kansrijkberoep.nl krijgen werkzoekenden met een uitkering, maar zonder relevante vooropleiding, een leerwerktraject bij twee ROC’s.

De intermediairs financieren de opleiding, bieden leerwerkplekken en begeleiden de deelnemers. In elk traject worden 15 kandidaten geselecteerd die binnen 3 tot 6 maanden klaar zijn om volwaardig in de techniek aan de slag te gaan. Dit succesvolle initiatief loopt sinds 2017 en biedt werk en scholing in technische beroepen.

7. Transitiehuis Gelderland

Het Transitiehuis, een initiatief van Bouwmensen Apeldoorn, helpt zij-instromers hun weg te vinden in de bouwsector. In samenwerking met de gemeente en UWV richt het initiatief zich op mensen die van werk willen wisselen, uitkeringsgerechtigden, statushouders en schoolverlaters.
Met motivatie en affiniteit voor techniek als uitgangspunt wordt gekeken welke richting het beste past bij de deelnemers. Inmiddels hebben 12 opleidingsbedrijven in de bouw, installatie- en schildersbranche deze aanpak omarmd.

8. De beroepentuin

Bij de Beroepentuin kunnen mensen zonder diploma in korte tijd een vak in de bouw of techniek leren. In samenwerking met gemeenten, bedrijven en de Beroepentuin wordt er bijgedragen aan de energietransitie. Kandidaten leren de basisvaardigheden voor diverse technische beroepen, zoals het installeren van laadpalen, zonnepanelen of warmtepompen, of het uitvoeren van werkzaamheden zoals ijzervlechten, bestraten en isoleren.

In een korte oriëntatiefase van enkele weken maken deelnemers kennis met twaalf veelgevraagde beroepen. Vervolgens kiezen zij zelf een richting. Na gemiddeld drie maanden behalen ze een mbo-praktijkverklaring, waarmee ze als hulpmonteur aan de slag kunnen bij een technisch bedrijf.

9. Jongeren enthousiasmeren voor de energietransitie

Youngworks heeft in opdracht van de Human Capital Agenda van Topsector Energie onderzocht hoe jongeren geënthousiasmeerd kunnen worden voor werken in de energietransitie, met name door voor techniek te kiezen. Een belangrijke aanbeveling van Youngworks is om tijdens de Loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) een Virtual Reality (VR) les aan te bieden. Door virtueel grote objecten zoals windmolens en zonnepanelen te bouwen en repareren, ervaren jongeren wat het betekent om een actieve rol in de sector te spelen. Zo wordt de techniek voor hen concreet en dichtbij gebracht.

10. Aanvalsplan Techniek, Bouw en Energie

Om de tekorten aan technici voor de energietransitie en de bouwopgave aan te pakken, hebben zes technieksectoren samen met VNO-NCW en MKB-Nederland het ‘Aanvalsplan Techniek’ gelanceerd. Het plan richt zich op het openstellen van de technieksector voor zij-instromers en mensen die een andere technische functie willen vervullen. Ook wordt er gewerkt aan een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, het creëren van een inclusieve en toegankelijke werkomgeving, en het benutten van technologische ontwikkelingen. Met dit ambitieuze plan willen de partners de tekorten in de technische sector de komende tien jaar structureel oplossen.